28 Şubat 2012

ÇOCUK OLMAK ve POZİTİF DİSİPLİN

Pazar günü Atölye Çocuk'da düzenlenen "aile İçi İletişim Seminerleri - Çocuk Olmak v e Pozitif Disiplin" seminerine katıldım. Uzman psikolog ve aynı zamanda da bir anne olan Iraz Toros Suman tarafından anlatılanlar, tabiri caiz ise "titreyip kendime gelmemi sağladı" desem çok da abartmış olmam aslında.. 

 
Iraz'ın anlattıklarından aklımda kalanlar ve not ettiklerimle birlikte, kullandığı power point slaytından alıntılarla işte seminer notlarım : 

 
“Kuralsız bir hayat, rotasız bir gemiye benzer…”
Çocukların kurallara, sınırlara ve rutinlere ihtiyacı vardır.
“Kurallar
Destekleyicidirler..
Koruyucudurlar..
Yaşama hazırlayıcıdırlar…”
Kuralın kim için konduğu önemlidir. Kural çocuk merkezli midir? Yoksa yetişkin merkezli midir?
Bilmek çocuğu aydınlatır.
"Sınırsızlıklar, içsel düzeyde çocuk için yalnızlık anlamına gelebilir."
Gerçek hayatta da her şeyin bir sınırı vardır.
Çocuklar ebeveynlerini  dinlemekten çok gözlemlerler..
Çocuğa   empoze etmeye çalıştığımız kuralları söylemekten çok yapmalıyız..
 "Sınırlar, güvenlik ve kabul edilmişlik demektir.."
Çocuğun sınırları arttıkça sorumlulukları da artar..

 
"Sınırlar, büyümenin ölçütüdür.
Sınırlarımız, onların keşiflerini yönlendirecek kadar kesin, ancak gelişimlerine imkan verecek kadar da esnek olabilmelidir."
Eğer çocuk kuralsızca her şeye sahip olduğunu düşünüyorsa, sahip olduklarının değerini bilemez. Ve gerçek dünyaya ilk çıktığında ki bu okulda olur,  yaşayacağı duygu elbette ki hayal kırıklığıdır. Çünkü gerçek dünyada da kurallar ve sınırlar söz konusudur..

 
Sınırları belirlemek için sürekli “Hayır” demek de doğru değildir.

 
“Hayır” lar ekonomik kullanılmalıdır.

 
Ama elbetteki bunları sağlamak biz anne-babalar için çok zor.. Çünkü bizler bir taraftan çalıştığımız ve çocuklarımızza sınırlı zamanlar ayırabildiğimiz için suçluluk duyuyoruz, bir yandan da iyi anne-baba olmayı beceremediğimizi düşünüyoruz.

 
"Dünyada kötü çocuk diye bir şey yoktur. İyi-kötü davranış vardır.."

 
Çocukların sınırlara gösterdikleri tepkiyi kişisel olarak algılamamalı ve çocuğun biraz biraz küçük mutsuzluk yaşamasına izin verilmelidir.

 
"Pozitif disiplin,Nelson, Lott ve Glenn’in verdigi tanıma göre, çocukların kendi hareketlerini kontrol edebilmelerine ve problemlerini çözmelerine yardımcı olan bir yönetim tekniğidir."
Çocuğa seçenek sunmak gerekir..

 
Çocuk odaları önemlidir. Çocuklar devler ülkesine düşmüş gibi değil, kendilerinin odak olarak kabul edildiği mekanlarda daha mutlu olurlar.. Örneğin resim sanatına  ilgi duymasını istiyorsak odasında göz hizasına resimler asmalıyız.. Ayrıca odasında mutlaka ayna olmalı.. 

 
"Montessori felsefesinin önerileri ışığında ortamlar gözden geçirilebilir."

 
Evlerimizide dolaplara vs.. kilit takmak yerine  çocuğun ulaşabileceği alanlardaki zararlı olabilecek eşyaları  yükseğe kaldırmalı örneğin ilaçlar, detarjanlar ve kesici şeyleri ortadan kaldırdıktan sonra  çocuğun diğer nesnelere keşfetmek için bakacağını unutmamalıyız..

 
Çocuğumuzla konuşurken onun seviyesine eğilmeli, göz teması kurmalı, adını söylemeli ve o anda sadece onunla ilgilendiğimizi hissettirmeliyiz.

 
"Çocuğumuzu koşulsuz sevmeliyiz."

 
Tutarsız davranmak, anne ve babanın aynı şeyleri yapmaması çocuğun kafasını karıştırır ve yanlış mesajlar almasını sağlar.

 
"Çocuklar için süreç değil sonuç önemli olduğundan; başarmak yeterli bir ödüldür. "

 
Çocuklara sürekli "aferin" demek bu anlamda  gerekli değildir. Çünkü gerçek hayatta da yapılan her şeyin karşılığı bir ödül ya da bir "aferin" olmayacaktır.

 

"Çocuklar olumsuz davranışın doğal ya da mantıksal sonucunu bizzat yaşar. Ceza çocuğun davranışının bir yetişkin tarafından değerlendirilmesidir, bu durum her zaman fazla ya da eksik değerlendirme nedeniyle cezanın gereğinden fazla ya da az verilmesiyle sonuçlanır.

 

Üstelik her ceza kişiliği alçaltarak gelişimi olumsuz etkiler."




Hamiş : Tırnak içinde ve üzeri boyanmış  satırlar, Iraz Hanım'ın izniyle, seminerde kullanılan materyalden alıntıdır.

 

 

3 yorum:

Bal Yanağın Hikayesi dedi ki...

Buradan da alnıyoruz ki çocuk yetiştirmek çok önemli detaylarda gizli,onları iyi bir birey haline getirmek için elimizden geleni yapmaya çalışırken bunların sınırlarını doğru öğrenebilmek bir konu,uygulayabilmek ayrı bir konu. Gerçekten de onlara yasakladığımız,hayır dediğimiz şeyler konusunda ne kadar yanlışlar içinde olabiliyoruz bazen,özellikle HAYIR ları bol keseden kullanmamak beni benden alıyor.Dinlemediğinde karşısında yapmam gereken tavır ne olmalı diye şaşırıp kalıyorum bazen,şirinlik yaptığında da gülmemek için zor tutuyorum kendimi...Sanırım olayın özü onu anlamak,onun durumunda olduğumuzda ne olması gerektiğini düşünmek empati kurmak...Ben kızıma her şeyi anlatıyorum,çay diye tutturduğunda kaşığı içine sokup karıştırmak istediğinde yanabileceğini söylüyorum,anlamazsa hafif sıcak bardağı değdiriyorum eline şimdi çay gördüğünde sıcak diyor...Ne kadar başarılı oluruz bilmem ama bazı şeylerin sınırları olduğunu özgürlüklerini kısıtlamadan vermek püf nokta sanırım,okul hayatına gelince yada iş hayatına gelince en ufak şeyde pes etmeyen bireyler yetiştirmek bizim elimizde birazda ,evde hiç birşeye hayır denmeyen şımartılan çocuklar parkta bile salıncaktan inadına inmiyorlar ve anneleri de bazen buna müsemma gösteriyor sonrada o çocuk insanların kişilik haklarına her alanda saldırabildiğini düşünüyor bu onun her yaşına yansıyor.Anne baba olarak devamlı anlatmaktansa öyle davranıp rol model olma konusunda süper..gerçekten öyle kızım 15 aylık her akşam diş fırçalarken yanımıza alıyoruz şimdi oda anneciğim hadi yatalım dediğimde eline diş fırçasını alıyor..İyi bireyler yetiştirme azmimiz aşikar,başarabilmemiz dileğiyle...

sebnem dedi ki...

ceza konusuna kesinlikle katılıyorum, gelişimi olumsuz etkiler. böylesi daha fazla emek, daha fazla sabır gerektiriyor ancak sonuç için değer diye düşünüyorum. sevgiler.

sebnem dedi ki...

ebeveynlik ve disiplin deyince az önce okuduğum bu makaledeki yazılanları da mutlaka göz önünde bulundurmalıyız diye düşünüyorum. http://www.psychologytoday.com/blog/moral-landscapes/201108/where-are-the-happy-babies